Hầu hết các gia đình trước khi bắt tay vào xây dựng nhà đều tìm hiểu rất kĩ về quá trình xây. Cũng như những kinh nghiệm cần thiết khi xây dựng để đảm bảo công việc xây nhà diễn ra suôn sẻ và không gặp quá nhiều khó khăn, trở ngại. Nhưng nhiều người vẫn lại bỏ qua tìm hiểu về vữa xây dựng. Việc này là không nên bởi muốn công trình tốt thì vữa cũng phải đạt được chất lượng tốt. Bởi nó góp phần hầu như hết cả công trình xây dựng của chúng ta.
+ Vữa vôi
Thành phần cấu tạo của loại vữa này gồm cát, vôi, nước, xi măng trộn với nhau. Được sử dụng nhiều trước đây do chi phí khá rẻ. Nó được ứng dụng cho nhiều công trình nhà ở. Các mẫu nhà cấp 4 hay những thiết kế nhà 3 gian truyền thống.
+ Vữa xi măng
Thành phần cấu tạo của vữa xi măng bao gồm xi măng trộn với nước. Hay còn gọi là vữa xi măng nguyên chất. Loại vữa này được sử dụng để đánh màu, chống thấm cho bể chứa nước, bể xí, mái bằng,…
+ Vữa xi măng- cát:
Dùng để xây, trát, ốp, láng ở mọi nơi kể cả những nơi ẩm ướt, chịu nước tốt, dưới mực nước ngầm, chịu lực lớn. Do đó mà tính ứng dụng của vữa xi măng- cát cao hơn hẳn. Nếu xây thì thường dùng vữa xi măng, cát vàng mác 50 hoặc 25. Nếu trát thì thường dùng vữa xi măng cát đen xây dựng trộn với vôi cho dễ trát. Khi thi công nhà ở, các đơn vị thi công với kinh nghiệm làm việc. Sẽ tự xử lý được tùy theo mục đích và nhu cầu sử dụng vữa xây dựng của từng hạng mục thi công.
+ Vữa tam hợp
Đây là loại vữa vôi hoặc vữa có thêm đất sét có thêm xi măng để tăng cường độ và dùng được ở những nơi ẩm thấp. Ứng dụng của vữa tam hợp được dùng để xây, trát, ốp, láng ở hầu hết mọi nơi. Vữa tam hợp được ưa chuộng nhờ ưu điểm có tính dẻo, cần thiết dễ thi công và có thời gian đông cứng hợp lý.
+ Vữa thạch cao
Vữa thạch cao trộn với nước. Trong đó lượng nước chiếm tới 65 đến 90% lượng thạch cao. Loại vữa này được sử dụng để xây, trát, làm gờ chỉ,…Thường được sử dụng trong thi công nội thất, ngoại thất ở những nơi khô ráo, không ẩm ướt.
+ Cấp phối vữa xây dựng mác 150 – 250
Cấp phối này được áp dụng cho 1m3 vữa xây gồm xi măng PCB30 (PC30) và cốt liệu cát, đá xây dựng 1-2 (1x2cm).
Xi măng PCB 30
+ Cấp phối vữa xây mác 75 PC30 và cấp phối mác 50
Cấp phối này được áp dụng cho 1m3 vữa xây gồm xi măng PC30 và cát đen xây dựng (cát mịn).
Lưu ý: Tỷ lệ nước trong vữa xây dựng cần hết sức quan trọng bởi:
+ Nếu chúng chúng ta sử dụng quá ít nước. Dẫn đến vữa xây dựng bị khô làm cho trong quá trình thi công và vữa không phát huy được hết cường độ.
+ Nếu như quá nhiều nước thì vữa xây dựng tuy dễ thi công nhưng sẽ lâu phát triển dẫn đến tốn kém rất nhiều.
Mức độ của nước chiếm phần quan trọng rất nhiều trong vữa
Theo như nguyên tắc: Không có một công thức cố định nào về tỷ lệ nước trong vữa xây dựng. Mà chúng ta lên cân nhắc khi trộn và còn phụ thuộc vào các yếu tố như: lượng xi măng, độ ẩm của cát, độ hút nước của vật liệu…
Cấp phối vữa xây mác 75 PC40 – mác 300. Cấp phối này dùng cho 1m3 vữa xây dựng khi dùng xi măng PCB40 và cát mịn.
Xi măng PCB40
Tiêu chuẩn này áp dụng cho vữa sử dụng chất kết dính vô cơ. Dùng để xây và hoàn thiện các công trình xây dựng. Tiêu chuẩn này không áp dụng cho các loại vữa đặc biệt, như: vữa chịu axit, vữa chống phóng xạ, vữa xi măng – polyme, vữa không co ngót, …
Được dùng để xây và hoàn thiện công trình
Một số thuật ngữ trong tiêu chuẩn này được hiểu như sau:
+ Vữa tươi (hỗn hợp vữa) (fresh mortar): là hỗn hợp của một hoặc nhiều chất kết dính vô cơ, cốt liệu nhỏ và nước, có thể hoặc không có phụ gia.
+ Vữa khô trộn sẵn (premixed dry mortar): là hỗn hợp của một hoặc nhiều chất kết dính vô cơ, cốt liệu nhỏ, có hoặc không có phụ gia, được trộn sẵn ở trạng thái khô tại các cơ sở sản xuất.
+ Vữa đóng rắn (hardened mortar): là trạng thái đã đóng rắn của vữa tươi.
Vữa trộn sẵn
+Xi măng có chất lượng tương ứng từng loại theo các tiêu chuẩn:
TCVN 6260 : 1997, TCVN 2682 : 1999
TCVN 6067 : 1995, TCVN 5691 : 2000 và TCVN 4033 : 1995.
+ Vôi canxi có chất lượng phù hợp với TCVN 2231 : 1989. Trong đó vôi nhuyễn phải có khối lượng thể tích lớn hơn 1400 kg/m3. Và phải được lọc qua sàng 2,5 mm. Nếu dùng với bột hydrat phải sàng qua sàng 2,5 mm.
+ Đất sét phải là đất sét béo có hàm lượng cát chứa trong đất sét phải nhỏ hơn 5% khối lượng. Tùy theo yêu cầu sử dụng, có thể cho phép trộn thêm các phụ gia khoáng, phụ gia hóa học khác để cải thiện tính chất của vữa.
+ Nước trộn có chất lượng phù hợp với TCVN 4506 : 1987.
+ Cát có chất lượng phù hợp với TCVN 1770 : 1986. Có thể sử dụng cát môđun độ nhỏ đến 0,7 để chế tạo vữa có mác nhỏ hơn M7,5.
Vữa phải đạt đủ các tiêu chuẩn trước khi sử dụng
Bảng 1- Các chỉ tiêu chất lượng của vữa tươi
Bảng 2 – Mác vữa và cường độ chịu nén ở tuổi 28 ngày đêm dưỡng hộ ở điều kiện chuẩn
